วันพุธ ที่ 3 มกราคม 2516
การมาเยี่ยมวิทยาลัยเกษตรกรรมเชียงใหม่ในวันนี้ เป็นโอกาสอันดีที่จะได้แสดงความยินดีที่มีวิทยาลัยเช่นนี้ทำการสอนในสาขาวิชาต่าง ๆ ในด้านเกษตรศาสตร์ และทั้งถือโอกาสนี้ด้วยที่จะขอบใจทั้งคณะครูอาจารย์ ทั้งผู้ที่เป็นนักศึกษาที่ได้ช่วยบ้านเมืองในทางที่ดีที่ถูกที่ต้อง ในการส่งเสริมและพัฒนาให้ผู้ที่เป็นเกษตรกรได้มีความก้าวหน้า
นักศึกษาแห่งวิทยาลัยนี้ได้ร่วมในกิจการหลายด้านเพื่อความผาสุกของประชาชนหลายแห่งด้วยความลำบากยากเย็น ด้วยความเหน็ดเหนื่อย การที่ร่วมมือเช่นนี้ในขณะที่ศึกษาก็นับว่าเป็นนิมิตที่ดี เป็นทางหนึ่งที่จะทำให้ฝึกฝนตัวเองให้สามารถจะปฏิบัติตนให้มีความเจริญในอนาคตสำหรับตนเอง เพราะว่าการช่วยผู้อื่น ซึ่งมีอาชีพเกษตรเพื่อให้เขามีความก้าวหน้าและพัฒนาตนเองได้ ก็เท่ากับเตรียมการเตรียมทางสำหรับชีวิตของตนในอนาคต จึงเป็นกิจการที่น่ายกย่องและน่าสรรเสริญ ทั้งน่ายินดีด้วย
การที่ได้มาเยี่ยมครั้งนี้ก็ได้เห็นด้วยตาตนเองอีกอย่างหนึ่งว่า การสอนและการฝึกกว้างขวางมาก ยิ่งกว้างขวางกว่าที่ได้ทราบและได้เคยนึกว่าเป็นไป คือโดยเฉพาะเรื่องว่าผู้ที่มาศึกษาก็ได้เรียนรู้วิชาการเพื่อที่จะนำไปใช้ และได้ฝึกตนเอง ได้ฝึกในวิชานั้น ๆ อันนี้ก็เป็นขั้นหนึ่งที่เป็นการดี และก็ได้เห็นอีกอย่างหนึ่งว่าในด้านการเรียนและในด้านปฏิบัตินั้นทำอย่างลึกซึ้ง คือเป็นการฝึกมิใช่ในหลักวิชาเท่านั้นเอง แต่เป็นการฝึกในยุทธวิธีดำเนินชีวิตทีเดียว อันนี้ก็เป็นข้อสำคัญที่สุดที่จะต้องตระหนักว่าคนเราต้องเตรียมตัวเพื่อที่จะเผชิญปัญหาต่าง ๆ ในชีวิต แต่การเตรียมตัวนั้นก็ต้องมีความรู้ประกอบด้วย มีการฝึกนิสัยใจคอของตนให้สามารถฟันฝ่าอุปสรรคได้ด้วย สิ่งที่สำคัญในการฟันฝ่าอุปสรรคในชีวิต คือ ต้องรู้จักตัวเอง รู้ว่าตัวกำลังทำอะไร รู้ว่าตัวต้องการอะไร วิธีฝึกสอนในวิทยาลัยนี้ก็มุ่งในทางนี้ เป็นส่วนที่มากพอใช้ จึงดีใจที่ได้เห็นวิธีการและวิธีสอนในวิทยาลัยนี้ การที่เราจะฝึกตัวสำหรับชีวิตเราจะต้องรู้ว่าคนเราอยู่คนเดียวไม่ได้ คนเราต้องสามารถที่จะติดต่อกับคนอื่น ร่วมแรงกันเพื่อที่จะให้แต่ละคนมีความมั่นคง ก็ต้องมีความมั่นคงของส่วนรวม
ฉะนั้นการร่วมแรงนี้ก็เป็นหลักอย่างหนึ่งที่ทุกคนจะต้องฝึก หลักนี้ก็ได้มีอยู่ในหลักการของวิทยาลัยที่จะสอนให้สามารถร่วมแรงกับผู้อื่น การไปพัฒนาก็ดี การอยู่อย่างเช่นที่ได้เห็นในบ้านอนาคตที่ได้มีจัดอยู่ก็ดี เป็นการฝึกให้สามารถเห็นทางว่าจะใช้วิชาที่ได้เรียนในทางใดที่จะเหมาะสม และปฏิบัติตนอย่างไรถึงจะเหมาะสม คนเราอยู่คนเดียวไม่ได้ เราจะต้องฝึกให้สามารถที่จะเข้ากับคนอื่นและร่วมมือกับคนอื่น วิธีเข้ากับคนอื่นและร่วมกับคนอื่นจะต้องพยายามที่จะเข้าใจว่าสังคมเรา… คำว่าสังคมนี่ก็ไม่ใช่หมายถึงสังคมที่จะไปเล่นสนุก ๆ เป็นสังคมหมายถึงชุมนุมหมู่ชนที่อยู่ด้วยกัน… จะอยู่กันได้อย่างไร ก็ด้วยการช่วยเหลือซึ่งกันและกันทางหลักวิชา สร้างสรรค์ขึ้นมา และทั้งอยู่ด้วยความเห็นอกเห็นใจด้วยความเมตตาซึ่งกันและกัน ความเมตตาซึ่งกันและกันนี้มีความหมายหลายด้าน ก็ขอเตือนอย่างหนึ่งเท่านั้นเองว่า ให้นึกถึงว่าคนอื่นเขาก็มีความปรารถนาที่จะมีเสรีภาพ คนอื่นเขามีความปรารถนาที่จะมีความก้าวหน้า เราต้องการความก้าวหน้า เราต้องปฏิบัติในทางที่จะมีความก้าวหน้าของตนเองโดยที่ไม่ไปขัดขวางความก้าวหน้าของคนอื่น ผลของการปฏิบัติตนด้วยความเมตตา ด้วยการเอาใจของตนไปใส่คนอื่น เห็นอกเห็นใจคนอื่นก็จะเป็นผลทำให้สามารถอยู่ร่วมกันได้ เมื่ออยู่ร่วมกันได้แล้วก็จะเป็นพลังอันใหญ่ที่จะทำให้ชีวิตของเรามั่นคงได้ อันนี้ก็เป็นหลักใหญ่ที่ขอให้พิจารณา
ที่พูดกันว่านักศึกษาของวิทยาลัยแม่โจ้นี้ค่อนข้างจะดุเดือด ค่อนข้างจะน่ากลัวนั้นเพราะว่าเรามีพลังเราก็จะต้องแสดงพลัง สิ่งเหล่านี้ก็อาจเป็นสิ่งหนึ่งที่ทำให้เราภูมิใจได้ว่าขึ้นชื่อว่าเป็นนักศึกษาแม่โจ้ เป็นที่น่ากลัวเกรงขามของชาวบ้าน อันนี้ก็เป็นจุดหนึ่งที่อยากจะวิจัยนิดหน่อยว่า พลังนี้จะเป็นการดีหรือไม่ เข้าใจว่าพลังของความร่วมแรงของนักศึกษาแม่โจ้นี้ทั้งหมด ถ้าใช้ไปในทางที่ถูกต้อง ในทางที่จะทำให้คนเขาเกรงขามว่าน่านับถือ จะมาเผลอไผลอย่าง จะมาโต้อย่างที่ไม่ดีกับนักศึกษาแม่โจ้ ก็จะต้องพ่ายแพ้ไป ถ้านำเอาพลังความสามัคคีนี้ไปใช้ในทางที่ดีอย่างที่เคยทำ เช่นไปช่วยชาวบ้าน เช่นไปช่วยพัฒนาในท้องที่ต่าง ๆ อันนี้ก็เป็นพลังที่น่าเกรงขามจริง ๆ เพราะว่าชาวบ้านต่าง ๆ ก็จะพากันมองนักศึกษาแม่โจ้ทั้งหมดว่าคนนี้เขาแข็งแรง และเมื่อพวกนี้เขาแข็งแรงแปลว่าจะเกิดแต่ความดี คือจะเกิดความรู้สึกว่า แม้จะเป็นนักศึกษาซึ่งอยู่ในวัยศึกษา ก็นับว่าเป็นผู้ที่ยังอายุไม่มากนัก แต่ก็นับถือ เกรงขามในทางนับถือและรักใคร่ว่า นักศึกษาเหล่านี้เขาเป็นคนที่แข็งแรง เป็นคนที่น่านับถือ ถ้าใช้พลังสามัคคีและพลังที่มีอยู่ในใจตัวดังนี้ก็คงเป็นที่นับถือได้ว่าเป็นเยี่ยมยอด แต่ถ้าหากว่าใช้พลังสามัคคีในทางอื่นทำให้คนอื่นเขาเกรงขาม เพราะว่าหมู่ใหญ่เข้าไปบุกที่โน่นที่นี่ ก็ทำให้คนเขาอาจนับถือว่านักศึกษาของแม่โจ้นี่น่ากลัว น่ากลัวแล้วก็เชื่อฟังเพราะกลัวเขา ความนับถือที่มาจากความกลัวนั้นก็คงไม่ใช่ของดี เพราะวันหลังเมื่อเห็นว่ามีพลังน้อย คือไปเป็นหมู่น้อยก็อาจถูกซ้อมก็ได้ ฉะนั้นก็ขอฝากความคิดอันนี้ซี่งเป็นปริศนาเล็กน้อยให้ท่านทั้งหลายผู้เป็นนักศึกษาเป็นผู้ที่จะหาความรู้ ได้วิจัยในใจของท่าน แล้วก็สัมมนาเพื่อให้ทราบว่าพลังแห่งความสามัคคีถ้าใช้ในทางที่ถูกต้องที่ดีที่สร้างสรรค์ จะนำพาไปสู่ความเจริญ ไปสู่ความดี และผู้ที่ปฏิบัติจะได้รับผลดี คือความยกย่องของปวงชน ความยกย่องของชาวบ้าน ความยกย่องของทั้งปวงประชาชนทั้งประเทศ
ขอย้ำว่าเรากำลังศึกษาอยู่ เราพยายามที่จะศึกษาวิชาความรู้และศึกษาวิถีชีวิต วิธีที่จะดำรงชีวิตให้ดี จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งแก่ตนและแก่หมู่ แก่ประเทศชาติ เป็นคนที่น่านับถือ เป็นคนที่มีเกียรติ อุปกรณ์มีอยู่พร้อม คือวิทยาลัยนี้และคณะครูอาจารย์ ขอให้ถือโอกาสที่ดีขะมักเขม้นในการเล่าเรียน ฝึกฝนตนเองให้เป็นผลที่ดีซึ่งเป็นที่ปรารถนาของทุกฝ่าย ทั้งทางราชการ ทั้งครูอาจารย์ ทั้งประชาชนทั้งชาติ เพื่อการนี้ ขอให้ทุกคนผู้ที่เป็นนักศึกษาได้สามารถรับความรู้ มีความสำเร็จในการศึกษา ในการฝึกทุกประการ เพื่อความก้าวหน้าเพื่อความเจริญ ก็ขอให้พรให้แก่ครูอาจารย์มีกำลังกาย กำลังใจเข้มแข็งเพื่อปฏิบัติหน้าที่ที่สำคัญ และขอให้พรให้ทุกคน ทั้งครูอาจารย์ ทั้งนักศึกษาได้ประสบแต่ความเจริญรุ่งเรือง ความสำเร็จที่พึงปรารถนาตลอดไป.
