‘ผึ้ง’ เป็นแมลงที่จัดอยู่ในอันดับไฮมีนอปเทอรา (Hymenoptera) เช่นเดียวกับ ต่อ แตน มด แมลงภู่ ต่อห้ำ และแตนเบียน มนุษย์รู้จักลิ้มรสน้ำผึ้งมานานนับหมื่นปีมาแล้ว มีบันทึกการใช้น้ำผึ้งรักษาโรคและเป็นเครื่องสำอางโดยชาวอียิปต์เป็นชนชาติแรกที่รู้จักนำผึ้งมาเลี้ยง และจีนเป็นประเทศแรกในทวีปเอเชียที่รู้จักเลี้ยงผึ้ง
หลายคนคงมีคำถาม แล้วชันโรงล่ะ คืออะไร??
‘ชันโรง’ แมลงขนาดเล็กในวงศ์ Apidae เก็บน้ำหวานจากดอกไม้และละอองเกสรมาเป็นอาหารเช่นเดียวกับผึ้ง แต่ชันโรงไม่มีเหล็กไน จึงไม่ต่อยให้เราเจ็บปวด เจ้าตัวนี้ยังช่วยเพิ่มผลผลิตให้ผลไม้ในสวนแบบปลอดสาร แถมได้ชันหรือยางไม้ และน้ำหวานสร้างรายได้เพิ่มได้อีกต่างหาก
เราจะได้ผลผลิตอะไรจากการเลี้ยงผึ้งและชันโรงบ้าง
.น้ำผึ้ง
อุดมไปด้วยคาร์โบไฮเดรต เกลือแร่ วิตามิน โปรตีน และอื่น ๆ อีกมากมาย มีฤทธิ์เป็นกรดอ่อนๆ มีประโยชน์หลากหลาย ยาไทยหลายขนานใช้น้ำผึ้งเป็นตัวประสานช่วยเสริมประสิทธิภาพตัวยาและช่วยให้ทานง่ายยิ่งขึ้น
.นมผึ้งหรือรอยัลเยลลี่
ของเหลวข้นสีขาวครีม มีสาร 10-hydroxy-2-decenoic acid ช่วยให้เจริญอาหาร บรรเทาอาการปวดศีรษะ ตะคริว ยับยั้งเซลล์มะเร็ง ช่วยชะลอความแก่ โดยรับประทานเป็นอาหารเสริม
.เกสรผึ้ง
เป็นอาหารโปรตีนเลี้ยงตัวอ่อนที่ผึ้งเก็บละอองเกสรดอกไม้มาผสมกับน้ำหวาน ลักษณะเป็นก้อนเล็กสีเหลืองส้มมีฤทธิ์ต้านแบคทีเรีย ช่วยสร้างภูมิต้านทานโรค ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานดีขึ้น ลดอาการท้องผูก
.ชันผึ้งหรือพรอโพลิส
เป็นสารที่ผึ้งเก็บจากยางไม้แล้วย่อยผสมกับไขผึ้ง ลักษณะเหนียวข้นเป็นยางสีน้ำตาลเข้ม มีสารฟลาโวนอยด์ช่วยต่อต้านเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา มีคุณสมบัติยับยั้งอาการอักเสบได้ดี ช่วยป้องกันโรคเหงือกบวม แผลในปาก แก้ไอและเจ็บคอ
.รังผึ้ง
หากเลี้ยงเองและมั่นใจว่าสะอาดก็นำมารับประทานสดๆได้ มีสรรพคุณช่วยขับลม ถอนพิษ ถ่ายพยาธิ และแก้ปวด นอกจากนี้ ไขผึ้งจากรังยังสามารถนำมาใช้ผลิตแผ่นรังเทียม เครื่องสำอาง ลิปสติก เทียนไข และอื่นๆ
จากประโยชน์ดังกล่าวทำให้ปัจจุบันมีผู้สนใจเลี้ยงผึ้งและชันโรงเพิ่มมากขึ้นทุกปี หลายคนเริ่มเลี้ยงผึ้งเป็นงานอดิเรก/อาชีพเสริม จนถึงเลี้ยงเป็นอาชีพอย่างจริงจัง ซึ่งก่อนจะไปถึงจุดนั้น มืออาชีพหลายท่านแนะนำว่าควรศึกษาลักษณะทั่วไป ชนิด ชีววิทยา ธรรมชาติและพฤติกรรมของผึ้งและชันโรงให้เข้าใจเสียก่อน และทำความรู้จักกับการเลี้ยงเบื้องต้น วัสดุ อุปกรณ์ที่ต้องใช้ การนำไปต่อยอด และแหล่งให้คำปรึกษาเพิ่มเติม
ซึ่งขอบอกเลยว่าหนังสือเล่มนี้ช่วยได้มากกก
มาเลี้ยงผึ้งและชันโรงกัน
by บ้านและสวน
ตรวจสอบสถานะของหนังสือ https://goo.gl/69hXw6
ส่วนที่แม่โจ้เราก็มีผู้เชี่ยวชาญเรื่องผึ้งและชันโรงเช่นกัน
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ณัฏฐ์พัชร เถียรวรกานต์
สาขาวิชาอารักขาพืช คณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้
หัวหน้าฐานเรียนรู้ผึ้งชันโรง มหาวิทยาลัยแม่โจ้
www.mjustinglessbee.com
และเมื่อเปิดในเล่มเราก็พบว่า ฟาร์มผึ้ง Jack & Mick แห่งตำบลมะขามหลวง อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่เป็น Case Study ที่จะมาช่วยสร้างแรงบันดาลใจในการเลี้ยงผึ้งและชันโรงนั้น เป็นของศิษย์เก่าแม่โจ้ คุณชัชวาล ชยกรโชติวัฒน์ ศิษย์เก่าคณะผลิตกรรมการเกษตรของเรานี่เอง www.facebook.com/JackMickFarm
สอบถามเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเลี้ยงผึ้งและชันโรงได้ที่ ศูนย์ผึ้ง เชียงใหม่ ต.หนองควาย อ.หางดง จ.เชียงใหม่ โทร. 053431262
www.aopdb04.doae.go.th
และอีก 4 แห่ง ทั่วไทยที่จันทบุรี ขอนแก่น ชุมพร และพิษณุโลก
